Pliki rastrowe w dalszym ciągu towarzyszą przeciętnemu użytkownikowi internetu częściej niż wektorowe. Wszystkie zdjęcia, znaczna większość grafik na stronach www, a nawet interfejs graficzny używanych przez nas urządzeń uatrakcyjniony został właśnie przy pomocy plików rastrowych. Inna ich nazwa, z którą można się spotkać, to bitmapy.
Raster to, w uproszczeniu, siatka kolorowych punktów (pikseli), które budują obraz. Da się to zaobserwować na przykład dzięki bardzo dużemu powiększeniu grafiki. Piksele wówczas stają się widoczne. Ta właściwość plików rastrowych sprawia więc, że nie są odporne na skalowanie, a więc tracą jakość przy powiększaniu, ale również przy zmniejszaniu. To ostatnie może wydawać się dziwne i nie występuje w takim samym stopniu, jak w przypadku powiększania, ale da się zauważyć.
JPG
Pliki w formacie .jpg/.jpeg (Joint Photographic Experts Group) swoją nazwę zawdzięczają algorytmowi do stratnej kompresji, który umożliwia sterowanie jakością pliku wynikowego, a więc jednocześnie i jego wagą (wielkością w kilobajtach). Przy wyborze wartości z przedziału 1 do 100 mamy możliwość uzyskania pliku na przykład do przesłania przez formularz online, który zakłada limit wielkości załącznika. Format ten wykorzystuje się do zapisu skomplikowanych kolorystycznie grafik, najczęściej zdjęć. Ponadto ma możliwość wyboru trybu kolorystycznego RGB lub CMYK, przy czym trzeba zaznaczyć, że CMYK przeznaczony jest do druku i raczej nie nadaje się do wyświetlania na monitorach, zwłaszcza przy próbie umieszczenia takiego pliku w sieci.
GIF
Pod wieloma względami jest on podobny do pliku .jpg, natomiast charakteryzuje go znaczne ograniczenie palety kolorystycznej, bo jedynie do 256 kolorów. Sprawia to, że gify mają niewielką wagę, niestety kosztem jakości. Jeśli ktoś widział gify stworzone z fragmentów filmów, wie, co mam na myśli. Format ten radzi sobie z przezroczystością, a także można z jego pomocą zapisać ruchome obrazy. Nie obsługuje trybu kolorów CMYK.
TIFF
Jest to format do zapisu plików z kompresją bezstratną. Oznacza to, że można z powodzeniem używać go do zapisywania projektów do druku. Sprawdza się zwłaszcza w przypadku druku wielkoformatowego. Obsługuje tryb kolorów CMYK. Dobrze nadaje się do przechowywania plików, które będą wymagały dalszej obróbki cyfrowej.
PNG
Pliki .png są bardzo często używane na stronach internetowych, chociaż powoli wypierają je grafiki wektorowe. Stosuje się je wszędzie tam, gdzie potrzebny jest plik wyższej jakości niż .gif, a jednocześnie zachodzi konieczność, by element graficzny posiadał przezroczyste tło. Format ten stosuje kompresję bezstratną. Nie da się go zapisać w trybie kolorystycznym CMYK. Zalecany jest jako preferowany format zapisu plików graficznych do użycia na stronach www.
PSD
To format pliku programu Adobe Photoshop, używany przez grafików do zapisu skomplikowanych projektów, które wymagają użycia warstw. Można użyć go do wyeksportowania wielu formatów wynikowych, przede wszystkim spłaszczonych plików .jpg, ale także pliki .psd stanowią część innych projektów, na przykład mogą być tłem ulotki, dzięki czemu zmiana wprowadzona w Photoshopie będzie niemal od razu widoczna w programie, do którego „wklejony” jest plik .psd. Umożliwia to szybkie wprowadzanie zmian jednocześnie w rastrach oraz w wektorach, a przez to zachowanie największych zalet obu rodzajów grafik. Warstwy w plikach .psd mogą być jednocześnie rastrowe i wektorowe, ponieważ sam Photoshop umożliwia używanie elementów wektorowych.
W razie dalszych pytań zapraszam do kontaktu. Zdaję sobie sprawę z powierzchownego potraktowania tematu, wydaje mi się jednak, że dla przeciętnego użytkownika będą to wystarczające informacje, a wyliczenia matematyczne mogłyby tylko wprowadzić chaos. Najważniejszy wniosek: nie wysyłamy plików .jpg do druku, bo do tego służą inne formaty!
Jeśli chcesz zlecić mi przygotowanie projektu graficznego, napisz!